Samenvatting

Dit praktijkonderzoek is gericht op het toepassen van coöperatief leren. Het onderzoek is uitgevoerd in groep 4 van een school voor speciaal basisonderwijs. De leerlingen in deze groep werken niet met elkaar maar naast elkaar. Naar aanleiding van deze probleemstelling is de volgende vraag opgesteld; "Hoe kan coöperatief leren ervoor zorgen dat de leerlingen in deze SBO groep, groep 4, niet naast elkaar, maar met elkaar werken?" Om deze vraag te beantwoorden zijn deelvragen opgesteld. Deze vragen zijn vanuit de theorie of vanuit de praktijk beantwoord. Theoretische vragen Wat is samenwerken? Wat is coöperatief leren? Wat is het verschil tussen samenwerken en coöperatief leren? Welke werkvormen zijn er bij coöperatief leren? Wanneer is er spraken van een groep?
Praktijk gerichte vragen Hoe ziet deze groep eruit met betrekking tot samenwerken? Wat vraagt coöperatief leren van de leerlingen? Hoe kan coöperatief leren in deze groep worden toegepast? Wordt er al gewerkt volgens coöperatief leren in deze groep? Welke vaardigheden heeft een leerkracht nodig om coöperatief leren toe te passen in deze groep? Welke attitude heeft een leerkracht nodig om coöperatief leren toe te kunnen passen in deze groep?
De vraag of coöperatief leren het samenwerken kan bevorderen is een focus geweest tijdens het proces van het onderzoek. Door middel van een literatuurstudie is het begrip coöperatief leren helder geworden. De boeken van Kagan (2007) en Förrer (2004) hebben een belangrijke rol ingenomen tijdens de literatuurstudie. Naast de literatuurstudie zijn een aantal instrumenten ontwikkeld. Er is een nulmeting gedaan aan de hand van filmopnames. De leerlingen hebben een vragenlijst ingevuld en naar aanleiding van de resultaten is er bij hen een interview afgenomen.
Om ook de visie van de school na te leven, is een interview gehouden met de IB'er van de onderbouw en de groepsleerkracht van groep 4. Deze instrumenten worden in dit praktijkonderzoek gepresenteerd. Naar aanleiding van de resultaten van de instrumenten wordt een vergelijking gemaakt tussen praktijk en theorie. De conclusies die worden getrokken zijn gericht op groep 4, maar is toepasbaar in vergelijkbare situaties.
In dit onderzoek worden adviezen gegeven hoe men coöperatief leren in kan zetten zodat het een bijdrage levert aan het leerproces van kinderen. De aspecten die daarbij komen kijken zijn de vaardigheden die bij leerlingen in ontwikkeling kunnen worden gezet. Ook het leerkrachtgedrag staat centraal. Aan de hand van tips wordt het handelen en de attitude van de leerkracht beschreven. Met de onderzoeksresultaten wordt gekeken of coöperatief leren het samenwerken tussen de leerlingen in deze groep kan bevorderen. Want; waarom moeilijk doen als het samen kan?