Samenvatting

In dit onderzoek wordt een verband gezocht tussen de oefeningen uit de methode 'de klas beweegt' en de taakgerichtheid van leerlingen.
Dit onderzoek vindt plaats op basisschool 'Het Lichtpunt'. Christelijke basisschool 'Het Lichtpunt' is een groeiende basisschool in een nieuwbouwwijk in Rhoon. De school ziet het werken aan de verbetering van het onderwijs als een continue proces en ziet respect voor elkaar al basis van het onderwijs (Heidenreich, 2008). Het Lichtpunt wil een school worden waarin de complete ontwikkeling van kinderen voorop staat en bewegen een speerpunt is. Het Lichtpunt heeft sterke ambities om zich te profileren als school in beweging en heeft bewegen dan ook hoog in het vaandel.
De ontwikkeling van de leerlingen op 'Het Lichtpunt' wordt bijgehouden via een ontwikkelingsvolgmodel (OVM) bij de kleuters en ook leerlingvolgsysteem (LVS) van Cito voor groep 1 t/m groep 8.
Leerlingen op 'Het Lichtpunt' met concentratieproblemen wordt geleerd te werken met 'de beertjes aanpak'. Deze zelfinstructie methode is een hulpmiddel voor kinderen om hun taak gestructureerd te kunnen volbrengen (Timmerman, 2002).
Op basisschool Het Lichtpunt wordt sinds enige tijd gewerkt met de methode 'de klas beweegt'. De methode beschrijft verschillende oefeningen om ontspanning en afwisseling te bieden tussen de lessen in het klaslokaal. Het programma van 'De klas beweegt' is geschikt voor alle kinderen in het primair onderwijs en elke klas beschikt over een eigen beweegkalender met per maand een thema. Door de leerlingen tussen de lessen door te laten bewegen kunnen ze zich ontspannen om vervolgens weer geconcentreerd aan hun taak te werken (Sijthoff & Kooyman, 1996).
Concentratie is het vermogen om niet afgeleid te worden door prikkels en alle aandacht te vestigen op één zaak (Brakenhoff & Homminga, 1995). Er zijn echter mensen die veel sneller afgeleid raken van hun taak dan anderen. We spreken dan van concentratieproblemen of, wanneer de concentratieproblemen chronisch zijn, van concentratiestoornissen (Brakenhoff & Homminga, 1995). Er lijkt een verband te zijn tussen cognitieve vermogens, zoals concentratie, en fysieke activiteit. Zo blijkt uit het onderzoek van Dorel & Breithecker (2003) dat fysieke inspanning een toename van de doorbloeding in de hersenen tot gevolg heeft. Dit leidt dit tot toename van de concentratie (Auweele, 1999). Uit een onderzoek van Fox (1999) is gebleken dat fysieke activiteit het zelfbeeld en het zelfvertrouwen positief beïnvloedt en zelfs de kans op depressies kan verminderen (Jones, 2004). Wanneer factoren zoals depressie en een negatief zelfbeeld kunnen worden uitgeschakeld, heeft dat een positief effect op de concentratie (Brakenhoff & Homminga, 1995).
Aansluitend op het literatuuronderzoek is een kwalitatief praktijkonderzoek uitgevoerd onder zes leerlingen met concentratieproblemen om het effect van de oefeningen uit 'de klas beweegt' op de taakgerichtheid van deze leerlingen te meten.
Uit de resultaten van de observaties bleek dat er bij de zes respondenten gemiddeld een verbetering in de taakgerichte leertijd van 13%. Van de zes respondenten lieten er vijf, in observaties, een verbeterde taakgerichtheid zien na bewegen ten aanzien van de taakgerichtheid zonder bewegen vooraf.
Aan de hand van dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat oefeningen uit de methode 'de klas beweegt' een positief effect hebben op de taakgerichtheid van leerlingen met concentratieproblemen in de het basisonderwijs. Het gebruik van de methode 'de klas beweegt, draagt bij aan het verminderen van de concentratieproblemen van leerlingen in het basisonderwijs. Om de bevindingen te publiceren voor de groepsleerkrachten op basisschool Het Lichtpunt, is het product van deze scriptie een adviesrapport over het gebruik van 'de klas beweegt'. Hierin worden de gevonden informatie en resultaten uit dit onderzoek verwerkt.