Samenvatting

1. Het leraarschap in de westerse wereld staat onder druk vanwege het grote accent op efficiëntie en effectiviteit. De gerichtheid op waarden en ‘hogere orde’ onderwijsdoelen vermindert. Tijd en ruimte voor reflectie op het christelijk karakter van het leraarschap is schaars. Er is nood aan nieuw elan voor christelijk leraarschap.
2. Christelijk leraarschap is niet iets aparts wat je kunt lospellen van de leraar, maar is volledig geïntegreerd in het werk. Vandaar dat het christelijk leraarschap niet gemakkelijk grijpbaar is. Het beste kan het uitgedrukt worden in beelden, zoals ‘de gids’.
3. Een christelijke leraar is iemand die zich als zodanig ‘verstaat’. Christelijk leraarschap kan verduidelijkt worden door middel van de heuristiek: hart, hoofd en handen.
4. Het hart. Het centrum van het christelijke leraarschap is het geloof in Christus. Het geloof is het centrum van alle handelen , ook van het professionele handelen. De gestalte van het hart kan uitgedrukt worden in het woord grondhouding. Door leraren zelf wordt grondhouding vaak als belangrijkste kenmerk van christelijk leraarschap genoemd.
5. De christelijke leraar weet zich geroepen tot dienstbaarheid. De roeping heeft een spirituele dimensie (hij weet zich aangesproken door God en de Bijbel) en een praktische dimensie (hij ervaart een taak te hebben voor kinderen en hun vorming).
6. Iedere leraar heeft een roeping in de eigen situatie. Dit kan verschillende typen van onderwijs zijn, zoals basisonderwijs, voortgezet onderwijs, of (middelbaar en hoger) beroepsonderwijs. Christelijke leraren kunnen hun roeping verstaan in het christelijk onderwijs, maar evenzeer in het openbaar onderwijs.
7. Het hoofd. Oriëntatie op de bronnen van het christelijk geloof vertaalt zich in opvattingen van het beroep. Iedere leraar vormt zich voor tijdens en na de opleiding een eigen construct van beelden en opvattingen (personal professional theory). Samen met andere christelijke leraren vormt men een gemeenschap waarin sprake is van een collective professional theory.
8. De handen. Christelijk leraarschap wordt zichtbaar in praktijken. Dat zijn gehelen van pedagogisch en didactisch optreden die ontstaan onder invloed van het hart en het hoofd.
9. Christelijke leraren wijzen zijn een richtingwijzer. Zij leiden leerlingen in in een wereld die van God is. Het wereldbeeld dat zij bij de kinderen oproepen komt tot stand doordat hun taal gevormd wordt door een metafysisch venster. Zij geven richting aan het verbeeldingsvermogen van kinderen en doen dat vooral door het benutten van gouden momenten.
10. Om Christelijk leraarschap te laten floreren is goed leiderschap nodig.
11. De christelijke leraar heeft een grote verantwoordelijkheid en dient zich er van bewust te zijn dat hij een ‘agent of change’ is.
12. De christelijke leraar handelt niet protocol gestuurd maar doet zijn werk onder verwachting van de leiding van de Heilige Geest.