Samenvatting

Er is weinig empirische kennis over de achtergrond van schuldgevoelens bij ouders van kinderen opgenomen in de kinder- en jeugdpsychiatrie. Dit onderzoek richt zich op vormen waarin het schuldgevoel zich (bewust en onbewust) openbaart in de relationeel ethische dynamiek bij ouders van kinderen in de leeftijdsgroep van acht tot achttien jaar, die klinisch zijn opgenomen in de kinder- en jeugdpsychiatrie. In deze studie is gebruik gemaakt van literatuuronderzoek en kwalitatief empirisch onderzoek met semigestructureerde interviews met acht ouders/ouderparen, een focusgroep met vier ouders en een expertinterview. De analyse wordt uitgevoerd volgens een interpretatieve (narratieve) analyse. Dit met als doel om inzicht te krijgen hoe schuld en/of schuldgevoelens zich openbaren en professionals zich hier meer bewust van kunnen zijn. Resultaten uit zowel het literatuur- als het empirisch onderzoek geven overeenkomstige resultaten weer. De basis van het schuldgevoel van ouders komt voort uit het recht op zorg van hun kind en het daaruit vloeiende besef van verantwoordelijk zijn. Er ontstaat bij ouders een verschuldigd zijn naar hun kind toe, als zij onvoldoende aan het recht op zorg kunnen voldoen. Deze relationeel ethische afwegingen zijn terug te zien in alle afgenomen interviews en worden bevestigd door de focusgroep. Het afwegen, of ouders zichzelf al dan niet schuldig bevinden, vindt plaats in een reflectieproces wat circulair is van karakter. Ouders ervaren hun partner als belangrijkste hulpbron bij de reflectie op dit onderwerp. Desondanks geven ouders aan behoefte te hebben aan ondersteuning van betrokken hulpverleners tijdens dit proces.