Samenvatting

In organisaties is leren een voorwaarde voor ontwikkeling. Ten grondslag aan het leren in een organisatie liggen morele kenmerken die de individuele waarden en belangen van individuen in een organisatie aangeven. Het doel van dit artikel is het beschrijven van de relatie tussen de concepten ‘lerende organisatie’ en ‘morele gemeenschap’ op de onderzoeksschool. Er wordt een koppeling gemaakt tussen de disciplines van een lerende organisatie en de kenmerken van een morele gemeenschap. Moraliteit in een basisschoolorganisatie is van belang, omdat leerkrachten zich eerst bewust moeten zijn van hun morele achtergronden en hun leerproces alvorens dit toe te kunnen passen in de klas en over te kunnen dragen op leerlingen. In het onderzoek wordt een beeld geschetst van de huidige situatie van de onderzoeksschool als lerende organisatie en als morele gemeenschap, waarbij verschillen tussen de onder-, midden-, en bovenbouw besproken worden. De participanten zijn alle teamleden van de onderzoeksschool; 22 vrouwen en drie mannen, die (in)direct betrekking hebben op het onderwijs. De resultaten geven aan dat de onderzoeksschool zich een gedeeltelijke morele gemeenschap en een gedeeltelijke lerende organisatie noemt. Het team scoort gemiddeld het laagst op de discipline gemeenschappelijke visie van een lerende organisatie. Bij de morele gemeenschap blijkt dat het team niet eenduidig is over dezelfde wezenlijke waarden en normen. Geconcludeerd wordt dat er een positieve relatie is tussen de twee concepten. Het vergroten van de aanwezigheid van een morele gemeenschap leidt zeer waarschijnlijk tot een toename in de aanwezigheid van een lerende organisatie.​