Samenvatting

Tijdens het communiceren zijn er meerdere factoren die het proces moeilijk maken. Dit geldt voor gesproken communicatie, maar het geldt vooral voor schriftelijke communicatie. De toon die men aanslaat, de daadwerkelijke semantische begrippen en de structuur van een tekst hebben invloed op tekstbegrip. Hoe kan het proces naar tekstbegrip vloeiender verlopen? En hoe wordt dit dan toegepast?

Hoofdstuk 2 tot en met 5 geven een theoretische studie weer naar communicatie en het gebruik van linguïstiek hierin. Hieruit blijkt dat samenhang en voorkennis van de lezer van groot belang zijn voor tekstbegrip. Voorkennis is nodig om de vooronderstellingen en verzwegen relaties tussen tekstonderdelen te begrijpen. Samenhang zorgt voor een heldere structuur, waardoor de cognitieve verwerking van een tekst soepel verloopt.

Dezelfde theoretische studie betoogt dat coherentiesignalen van cruciaal belang zijn bij het creëren van samenhang. Coherentiesignalen, zoals dit, daarom, deze, vormen dan ook de overgang naar het empirische deel. Dit deel vindt u in hoofdstuk 7.

Het empirische deel bestaat uit een verband tussen de aanwezigheid van (expliciete) coherentiesignalen en de meningen van ouders. De context is immers een school, waarbij de communicatie tussen de school en de ouders erg belangrijk is. De meningen van deze ouders werden gevraagd bij verschillende teksten. Enkele teksten waren voorzien van coherentiesignalen en andere teksten niet. De resultaten toonden dat ouders voorkeur hadden voor teksten met dergelijke signalen.

Dit werd bevestigd door het onderzoek per bouw. Een school is altijd onderverdeeld in drie bouwen, namelijk de onder-, midden- en bovenbouw. Dit onderzoek voegt daar het management aan toe. De communicatie vanuit elke afzonderlijke bouw werd gecontroleerd op de aanwezigheid van coherentiesignalen. Deze gegevens werden vervolgens in verband gebracht met het cijfer dat de ouders aan de communicatie van die bouw hadden gegeven. De resultaten van dit gedeelte lieten zien dat er hogere cijfers werden gegeven bij een tekst met meer coherentiesignalen.

Hieruit kan worden geconcludeerd dat samenhang door coherentiesignalen invloed heeft op tekstbegrip. In dat geval zou het voor leerkrachten en managers raadzaam zijn om, in langere teksten, deze signalen te gebruiken.