Samenvatting

Het doel van dit afstudeeronderzoek is om goed te begrijpen wat de scholen van constructieve journalistiek en activistische journalistiek zijn. Met de opgedane kennis zijn beide scholen met elkaar te vergelijken op basis van definitie en kenmerken. Constructieve journalisten hebben een doel voor ogen: het negatieve wereldbeeld compenseren dat de huidige, postmoderne manier van journalistiek bedrijven, afgeeft. De huidige journalistiek heeft namelijk een negatieve fixation-error. Als journalisten een doel voor ogen hebben, zijn ze persoonlijk betrokken bij de berichtgeving. Activistische journalistiek is feitelijk, interpretatief, waardegeladen en openlijk interveniërend. Zijn constructieve journalisten hierdoor ook minder neutraal en slaan de producties die ze produceren over naar actiejournalistiek?

Constructieve journalistiek is niet rechtlijnig te vergelijken met activistische journalistiek. Eerstgenoemde is ten eerste al veel jonger dan actiejournalistiek, dat zo oud is als de journalistiek zelf. Ten tweede hebben beide een verschil in focus: constructieve journalistiek is gericht op oplossingen, op een zesde w naast de vijf w’s: wat nu? Activistische journalistiek richt zich meer op ‘wat’. Kun je stellen dat constructieve journalisten ook activistisch bezig zijn? Gedeeltelijk wel en gedeeltelijk niet. Constructieve journalistiek heeft kenmerken die activistische journalistiek ook heeft, zoals dat journalisten van beide scholen een missie voor ogen hebben.

Dat de journalistiek behoefte heeft aan nieuwe opvattingen blijkt uit het praktijkonderzoek aan de hand van interviews met professionals. De geïnterviewden zijn het met elkaar eens dat constructieve en activistische journalistiek niet de enige goede vormen van journalistiek zijn, beide zijn aanvullingen op het huidige medialandschap. Constructieve- en activistische journalistiek kunnen helpen bij het accuraat weergeven van de feiten, de hoofdfunctie van de journalistiek.