Samenvatting

Het projectgebied Waterfront Oosterhout heeft door achterstallig onderhoud een onaantrekkelijke
uitstraling gekregen. Door de opstart van nieuwbouwontwikkelingen nabij het gebied is er vraag naar
inzicht in de mogelijkheden van het gebied. De doelen van dit onderzoek zijn een advies leveren over hoe
het deelgebied ’de Zwaaikom’ ruimtelijk en recreatief aantrekkelijk kan worden ingericht, wat mogelijk de
meerwaarde is van het deelgebied ’het Spuikanaal’ en hoe duurzame energieopwekking in het
projectgebied inpasbaar is. De hoofdvraag van het onderzoek is: 'Hoe kan het projectgebied Waterfront
Oosterhout ruimtelijk zo ingericht worden dat het gebied aantrekkelijker wordt en hoe kan duurzame
energieopwekking daarin worden ingepast?’.
In dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van een gap-analyse (een onderzoeksstrategie waarmee
onderzocht wordt wat nodig is om van een feitelijke tot een gewenste situatie te komen). Een
theoretisch kader wordt opgezet voordat de feitelijke en de gewenste situatie in kaart worden gebracht.
Wanneer de ’gap’ bekend is, wordt in dit onderzoek de ruimtelijke inrichting verder gespecificeerd.
Tijdens het onderzoek is deskresearch, veldonderzoek en vergelijkend, exploratief en descriptief
onderzoek toegepast. Naast deze methoden zijn ook interviews gehouden met enkele stakeholders van
het gebied.
In haar feitelijke situatie is Waterfront Oosterhout slordig en slecht onderhouden, wat voor een
onaantrekkelijke uitstraling zorgt. Echter betreft Waterfront Oosterhout een gebied dat rijk is aan
mogelijkheden en kansen tot het creëren van een aantrekkelijk gebied. Er is potentie voor het opwekken
van duurzame energie, door de bouw van een waterkrachtcentrale die het verval van vier meter benut.
Daarnaast heeft het projectgebied een rijke historie met betrekking tot het Wilhelminakanaal. Uit
onderzoek blijkt dat de gewenste situatie van Waterfront Oosterhout een gebied betreft waar ecologie,
energietransitie, toerisme en water centraal staan. Hiernaast is in het gebied de historie en het contrast
tussen rustig, levendig, stedelijk en natuurlijk van belang voor de gewenste situatie. In de praktische
uitwerking van Waterfront Oosterhout zijn zonne-energie en energie uit waterkracht de gewenste en
haalbare duurzame energieopwekkingsmethoden. De Zwaaikom bestempelt zich als een levendig,
toeristisch en recreatief gebied, waarnaast het Spuikanaal zich neerzet als een rustig, natuurlijk gebied
waar de historie te beleven is.
In zijn gewenste situatie functioneert het gebied niet alleen als rustig uitloopgebied, maar ook als een
recreatieve en toeristische trekpleister. Verder kan het gebied een voorbeeldproject zijn als het gaat om
duurzame energieopwekking. Door versterking van de kernkwaliteiten en het gebruiken van de kansen in
het gebied kan Waterfront Oosterhout haar volle potentie benutten.
Gedurende het hele onderzoek is veelal gebruik gemaakt van drie onderzoeksinstrumenten:
deskresearch, interviews en waarnemingen. Dit duidt op triangulatie van bronnen. De methode, een gapanalyse,
is aangepast naar de specifieke vraagstelling. Het onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat het
gebied veel potentie heeft omtrent het ontwikkelen van een aantrekkelijk Waterfront Oosterhout.
Om het onderzoek te objectiveren is een theoretisch kader opgesteld en een afwegingskader gemaakt. De
manier waarop het afwegingskader in dit onderzoek is toegepast is valide. Daarentegen bevat het nog
diverse mogelijkheden tot verbetering. Dit onderzoek vormt een verkenning van het gebied. Voordat de
kansen die uit dit onderzoek naar voren komen gerealiseerd kunnen worden, moet vervolgonderzoek
gedaan worden naar onder andere de specifieke kosten, slibverontreiniging, technische haalbaarheid van
de waterkrachtcentrale, de verkeersstromen en de mening van de omwonenden.
Dit onderzoek biedt een ruimtelijke inrichting waar de potentie van het gebied is weergegeven in
verschillende kansen. Nu de nieuwbouwontwikkelingen rondom Waterfront Oosterhout in gang zijn, kan
de ruimtelijke inrichting als meekoppelkans worden meegenomen. De ruimtelijke inrichting gaat dan mee
in de bestemmingsplanwijzigingen van de nieuwbouwontwikkelingen. Het advies aan de gemeente is om
de kansen in het gebied verder uit te werken en uit te voeren.