Samenvatting

Achtergrond: Het melden van (bijna)incidenten is een effectieve methode voor verbetering van de kwaliteit van zorg en daarmee de patiëntveiligheid. Wanneer (bijna)incidenten niet gemeld worden kan niet geleerd worden van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden. Veilig Incident Melden (VIM) is een manier om (bijna)incidenten veilig te melden, te analyseren en verbeteracties uit te zetten dicht bij de werkvloer. De VIM-commissie van afdeling chirurgie van het Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis, locatie TweeSteden heeft geconstateerd dat het veelal dezelfde verpleegkundigen zijn die (bijna)incidenten melden en dat er verpleegkundigen zijn die niet of nauwelijks (bijna)incidenten melden. Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen welke ervaringen, gedachten en redenen verpleegkundigen van afdeling chirurgie hebben met betrekking tot het melden van (bijna)incidenten en in welke mate de afdelingscultuur van afdeling chirurgie van invloed is op de meldingsbereidheid. Tevens worden aanbevelingen gedaan die verpleegkundigen van afdeling chirurgie aanzetten tot het melden van (bijna)incidenten. Methode: Kwalitatief onderzoek door middel van een fenomenologische benadering waarvoor zeven verpleegkundigen deelgenomen hebben aan semigestructureerde interviews. Resultaten: Verpleegkundigen ervaren een ‘blame-free’ cultuur op afdeling chirurgie, verpleegkundigen lossen problemen zelf op en melden deze dan niet meer, verpleegkundigen hebben meer stimulans nodig voor het melden van (bijna)incidenten en bijna-incidenten worden niet herkend en daarom niet gemeld. Discussie: De twee subgroepen waaruit de toevalssteekproef werd getrokken bleken niet gelijk te zijn en de resultaten van één interview zijn op basis van vooringenomenheid van de respondent geëxcludeerd. In tegenstelling tot wat de literatuur beschrijft geven verpleegkundigen aan bijna-incidenten niet te melden. Conclusie: De meldingsbereidheid van verpleegkundigen van afdeling chirurgie van het Elisabeth-Tweesteden ziekenhuis, locatie TweeSteden kan toenemen wanneer duidelijk wordt welke gebeurtenissen gemeld moeten worden en wanneer verpleegkundigen meer gestimuleerd en geattendeerd worden op het melden van (bijna)incidenten.