Samenvatting

Het onderwerp van het onderzoek is: ‘’Tijdelijke huisvesting voor statushouders in leegstaande
kloosters’’. Tijdens het onderzoek zijn er twee probleemstellingen aan bod gekomen. De eerste
probleemstelling is de vluchtelingenproblematiek, momenteel een trending topic. Slechte
omstandigheden in het Midden-Oosten zorgden ervoor dat een groot aantal mensen vluchtte uit
hun eigen land. De laatste jaren is de stroom van vluchtelingen naar Europa flink toegenomen. In de
afgelopen jaar zijn er 23.000 asielzoekers bij gekomen in Nederland. Voor heel 2016 verwacht het
Ministerie van Veiligheid en Justitie een totale asielinstroom van 32.000 asielzoekers.
(werkwijzervluchtelingen, 2016) Het aantal vluchtelingen dat naar Nederland is gekomen is qua
omvang gestegen en is eigenlijk niet meer bij te houden voor de gemeenten.
Door de grote vraag naar sociale huurwoningen zal er naar alternatieven gekeken moeten worden
voor huisvesting voor statushouders en met de aankomende aanpassing voor de voorrangsregeling
op 1 januari 2017 zullen de statushouders ook geen voorrangsgroep meer zijn voor sociale
huurwoningen.
De tweede probleemstelling is het leegstand van religieus erfgoed. Nederland heeft in de afgelopen
decennia een grote hoeveelheid leegstaand religieus vastgoed erbij gekregen. Hiertoe behoren ook
leegstaande kloosters en deze aantallen nemen alleen maar toe. Provincie Noord-Brabant zou deze
graag willen behouden, omdat het van grote cultuurhistorische waarde is voor de Nederlandse
samenleving. Sinds een aantal jaren zijn er al meerdere voorbeelden van succesvolle
herbestemmingen van leegstaand vastgoed.
Deze tweetal probleemstellingen zouden een goede oplossing bieden voor elkaar. Hiervoor hebben
de onderzoekers een formule opgesteld om te kijken welke kansen er liggen voor statushouders om
tijdelijk gehuisvest te worden in leegstaande kloosters.
Formule: tijdelijke huisvesting voor statushouders x leegstaande kloosters = kans?
Het onderzoek is verricht voor de provincie Noord-Brabant die met hun nieuwe beleidskader
ernaar streeft om cultuurhistorische gebouwen te behouden voor in de toekomst. Allereerst is het
theoretische kader opgezet. Hierbij is er gekeken naar opvangvormen, toewijzingsprocedure van
statushouders en naar de wet- en regelgeving die geldt voor de tijdelijke huisvesting van
statushouders. Tevens is gekeken naar het vroegere kloosterleven, het nieuwe beleidskader van de
provincie Noord-Brabant voor religieus erfgoed en de geldende wet- en regelgeving voor
herbestemming van kloosters.
Aan de hand van een GROTIK- en SWOT-analyse zijn een tweetal casestudies geanalyseerd voor
het onderzoek. Het gaat hierom het klooster Kentalis in Sint-Michielsgestel en klooster Stella Maris in
Steenbergen. Kortom, de sterke en zwakke punten van de projecten zijn in kaart gebracht om mee
te nemen in de casus klooster Mariadal in Roosendaal. Door middel van al deze informatie is een
ruimtelijke Programma van Eisen (PvE) samengesteld met daarin zeven stappen omschreven
waaraan de casus klooster Mariadal aan moet voldoen.
Nadat de ruimtelijke Programma van Eisen (PvE) is opgesteld heeft een gebouw- en
omgevingsanalyse plaatsgevonden over het klooster Mariadal. Deze informatie heeft ervoor gezorgd
dat de ruimtelijke Programma van Eisen (PvE) getoetst kon worden aan de casus. Door de
toetsingsfase konden er duidelijke conclusies en aanbevelingen worden gedaan richting de provincie
Noord-Brabant.