Samenvatting

Hoewel er al redelijk wat onderzoek is gedaan, naar de lespraktijk van docenten in de vakken Beeldende Vorming, Muziek en Dans (zie ondermeer: Zicht op zes jaar onderzoek in cultuureducatie, 2006) is er tot op heden weinig onderzoek gedaan naar de lespraktijk van de AV docent. Wij hopen met dit kleinschalige kwalitatieve onderzoek een impuls te geven voor grootschaliger onderzoek om zo de lespraktijk van de AV docent beter in beeld te brengen en docenten en scholen die het vak willen gaan geven te laten zien wat het vak vraagt van een school en een docent. Daarnaast willen we ook de opleidingen tot docent beeldende kunst en vormgeving zicht geven op de praktijk van dit vak en de daarbij behorende competenties voor de docent AV.
AV is een vak dat, zo zou je eenvoudigweg kunnen zeggen, aansluit bij wat jongeren al doen in deze tijd: ze maken veel gebruik van audiovisuele middelen. Ze sturen hun filmpjes en foto’s via facebook of hyves de wereld rond en naast het kijken van films en televisie, struinen ze het internet af voor filmpjes via youtube of andere mediakanalen en daarmee zijn ze zelf zowel zender als ontvanger. Vanuit de overheid wil men dat de burger mediawijs wordt om op verantwoorde wijze om te gaan met nieuwe media. Audiovisuele vormgeving sluit hier nauw op aan (leerlingen ervaren de kracht en manipulaties van beeld en geluid), maar het vak biedt ook de mogelijkheid aan leerlingen om zich met filmische middelen uit te drukken (leerlingen maken zelf allerlei soorten filmpjes).
Audiovisuele vormgeving is een officieel (eindexamen)vak, op het vmbo zowel praktijkexamen als centraal schriftelijk, op de havo en het vwo alleen als praktijkexamen, maar er bestaat geen officiële opleiding tot docent AV. De toenmalige staatssecretarissen Nuis en Netelenbos van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zagen “onvoldoende aanleiding om de bestaande differentiatie om te zetten in een eerste graad lerarenopleiding” (F. Stienen, 1997). Daarmee is audiovisuele vormgeving wel een vak, maar zonder een vakopleiding voor docenten, een vreemde discrepantie. Bij film wordt bij het beschouwen en analyseren in de regel gebruik gemaakt van de 5 W’s:
Wie is de hoofdpersoon? ,Wat is het thema? ,Wanneer speelt het verhaal zich af?, Waar speelt het zich af? En tot slot: Welk genre is het?