Samenvatting

 
Achtergrond: wereldwijd valtgemiddeld 30-50% van de patiënten in een verzorgings- of verpleeghuis minimaal één keer per jaar. Volgens het centraal bureau van statistiek, zijn er in 2015 3260 ouderen overleden aan de gevolgen van een valincident. Een valincident gaat vaak gepaard met letsel dat negatieve lichamelijke-, psychische- en sociale gevolgen heeft. Vanuit de ingevulde Melding Incidenten Cliënten die gebruikt zijn in dit onderzoek blijkt dat preventieve interventies niet altijd ingezet worden door verzorgenden en verpleegkundigen. Uit onderzoek blijkt dat kennistekort en een verantwoordelijkheidsgevoel voor de veiligheid van de patiënt een belangrijke rol spelen bij het wel of niet inzetten van interventies. De overwegingen voor het wel of niet inzetten van interventies na een valincident zijn onduidelijk. Dit is dan ook de aanleiding van dit onderzoek.
Doel: inzicht krijgen in de bevorderende en belemmerende factoren die invloed hebben op de overweging van de inzet van interventies bij valpreventie door verzorgenden en verpleegkundigen.
Methode: een kwalitatief explorerende studie binnen een zorg -organisatie met een aantal verzorgingshuizen in Oost Nederland. De populatie is verkregen middels convenience sampling. Data werd verzameld met semi-gestructureerde interviews aan de hand van een topiclist. De interviews zijn getranscribeerd en gecodeerd in het programma ATLAS.ti7.
Resultaten: bevorderende en belemmerende factoren voor de inzet van interventies zijn gevonden. Bevorderende factoren zijn: recidiverende valincidenten en hieruit voortvloeiende gevolgen; onderlinge samenwerking en de aanwezigheid van de fysiotherapeut en ergotherapeut; ontbrekende interventies in het ingevulde Melding Incidenten Cliënten formulier leiden uiteindelijk tot de inzet van interventies door collega’s; een onveilige woonomgeving en de aanwezigheid van paramedici. Belemmerende factoren zijn: kennisgebrek rondom (multidisciplinaire) interventies; patiënten of familieleden die het oneens zijn met het inzetten van interventies; patiënten met een verminderde cognitie zoals dementie, ontvangen geen instruerende interventies; onbekendheid met een juiste definitie van valincidenten; een hoge werkdruk; inadequate risicosignalering met het huidige meetinstrument en acceptatie van een eerste valincident.
Conclusie: de onderlinge samenwerking, het streven naar veiligheid en intuïtief handelen zijn belangrijke factoren voor de inzet van interventies. De tweede belangrijke uitkomst is dat er een kennistekort is ten aanzien van valpreventie en de oorzaken en gevolgen van valincidenten. Dit blijkt onder andere uit onvoldoende duidelijkheid over de eigen rol bij valpreventie. Vervolgonderzoek is wenselijk als het gaat om de invloed van cultuur rondom de inzet van preventieve interventies.