Samenvatting

Introductie      Onder scholieren heerst een groeiende ontevredenheid over de schoolse seksuele voorlichting die zij ontvangen (De Graaf et al., 2017). Effectieve seksuele voorlichting kent gunstige gevolgen, zoals een vermindering in het nemen van seksuele risico’s (UNESCO, 2018). Echter, heeft effectieve seksuele voorlichting als voorwaarde dat deze aan moet sluiten op de behoeften en interesses van de scholieren (Allen, 2008; Aggleton & Campbell, 2000). Het onderzoek, in opdracht van de biologiedocentensectie van het Christelijk College Nassau-Veluwe, beantwoordt de onderzoeksvraag: “Hoe kan ervoor gezorgd worden dat de seksuele voorlichting op het CCNV beter aansluit bij de behoeften van de scholieren?”
Methodes       Het onderzoek is gedaan aan de hand van het Human Centered Design (HCD)-model. Naast een enquêteonderzoek naar de behoeften van de scholieren en een expertise- en vaardighedengroepsinterview met de biologiedocenten, wordt er gebruikgemaakt van HCD-methoden. Op basis van de spelende behoeften zijn er a. deskresearch naar passende bestaande methoden, b. een ‘co-creation session’ ter ontwikkeling van prototypes voor aangepast seksuele voorlichting en c. feedbackrondes op ontwikkelde prototypes ingezet ter beantwoording van de hoofdvraag.
Resultaten      Onder de scholieren leven tien behoeften, waarvan de volgende vier de meeste prioriteit kennen, namelijk dat scholieren meer willen leren/horen over 1. praktische en concrete informatie over hoe te handelen in het geval van soa’s, hiv en zwangerschap, 2. wensen, grenzen, weerbaarheid en het communiceren hierover en 3. het hebben van een relatie. Daarnaast wil 79,6% van de scholieren dat er vaker seksuele voorlichting wordt gegeven, waarbij de voorkeur voor aanbieding ligt bij een doorlopende leerlijn. Er bestaan zes passende methoden, die (een deel van) de bovenstaande onderwerpen beslaan, namelijk Lang Leve de Liefde (onderbouw en bovenbouw), ‘Can you fix it?’, Be-Loved en Liefde is… (voor jongens en voor meisjes). Ontwikkelde en van feedback voorziene prototypes pogen bovenstaande behoeften op te vangen en vormen de basis voor het beroepsproduct.
Conclusie       Op basis van de bevindingen is er een aanvullend lesprogramma voor de leerjaren 1 en 3 ontwikkeld. Vanwege de vraag vanuit de school om een concrete oplossing is het lesprogramma uitgewerkt in bruikbare draaiboeken voor zes lesmodules die door docenten ingezet kunnen worden. Hierbij is gebruikgemaakt van drie reeds bestaande methoden, namelijk Lang Leve de Liefde (1. onderbouw en 2. bovenbouw) en ‘Can you fix it?’ Daarnaast is de theorie omtrent de leercyclus van Kolb ingezet voor de structuur van de lesmodules (De Galan, 2015).