Samenvatting

De gemeente Doetinchem heeft werk en inkomen uitbesteed aan Laborijn. Deze organisatie is verantwoordelijk is voor alles dat betrekking heeft op de begeleiding en ondersteuning van statushouders die van een bijstandsuitkering leven. Zowel de staat en de organisatie Laborijn alsmede de onderzoekers verwachten een groei van het aantal statushouders dat in de toekomst bijstand zal aanvragen. Daarnaast staat in ‘’Kernprognose 2015-2060: Hoge bevolkingsgroei op korte termijn’’, een onderzoek dat is uitgevoerd door het CBS dat er tot op heden nog geen uitzicht is op een snelle oplossing voor de vluchtelingenstroom. Dit wijst erop dat de omvang van de vluchtelingstroom nog een tijd op het huidige niveau zou kunnen blijven (CBS, 2015).
De interesse van de onderzoekers voor dit onderwerp is gewekt vanwege het feit dat Laborijn nog geen plan van aanpak heeft ontwikkeld omtrent het participeren van statushouders. Vanuit hier zijn de onderzoekers zich gaan verdiepen in de huidige situatie van statushouders bij Laborijn. De onderzoekers hebben de doelstelling om een bijdrage te leveren aan het beleid betreffende de participatie van statushouders.
De onderzoekers hebben zes deelvragen opgesteld. De eerste drie deelvragen zijn gericht op het theoretische kader. Eén gedeelte van deelvraag drie is gericht op de praktijk samen met deelvraag vier, vijf en zes. De theoretische resultaten laten zien wat de mogelijkheden zijn om te integreren in de samenleving.
Uit het theoretisch onderzoek is gebleken dat er  voor statushouders verschillende ontwikkelingen zijn op het gebied van politiek, integratie en participatie. Verder is gebleken dat de voorzitter van het MKB Eindhoven en van Werkgevers Zuidoost-Brabant heeft aangeven dat er meer geïnvesteerd moet worden om de integratie met succes te laten verlopen (ED, 2016). Het Kabinet is momenteel bezig met het investeren in de Taskforce Werk en Integratie Vluchtelingen. Zij moeten de achtergrondinformatie in beeld brengen, zodat de statushouder geplaatst kan worden binnen de gemeente waarbij de meeste aansluiting vindt op het gebied van werkgelegenheid (Opnieuwthuis, 2015).
De theoretische resultaten laten tevens zien dat er bepaalde belemmeringen aanwezig zijn, waardoor statushouders moeilijk een baan kunnen zoeken, vinden en behouden. De belangrijkste belemmeringen zijn: het gebrek aan de Nederlandse taalvaardigheid, onvoldoende bekendheid met de Nederlandse arbeidsmarkt, onvoldoende werkgelegenheid, gebrek aan arbeidsvaardigheden, het netwerk, trauma’s, weifeling van werkgevers om statushouders aan te nemen, discriminatie en onvoldoende middelen voor begeleiding en ondersteuning binnen de gemeente. Al deze belemmeringen hebben dan ook grote invloed op de toekomst van statushouders.
De praktijkresultaten zijn gecategoriseerd in statushouders, communicatie, integratie, procedure, begeleiding en social work. Aan de hand van deze resultaten wordt de hoofdvraag beantwoord. De hoofdvraag luidt als volgt: welke passende mogelijkheden bestaan er in de gemeenten Laborijn, Oost Gelre en Montferland om de statushouders te laten participeren in de Nederlandse samenleving met als doel betaald werk en wat hebben social workers nodig om deze mogelijkheden in te zetten?
In de conclusie wordt beschreven dat er binnen de gemeente verschillende mogelijkheden zijn om statushouders te laten participeren in de Nederlandse samenleving. Per gemeente worden verschillende trajecten en instrumenten ingezet. Daarnaast bestaan er contacten met ketenpartners.
De gemeente Laborijn en Montferland hebben een andere werkwijze dan de gemeente Oost Gelre. Het verschil in werkwijze komt sterk naar voren bij de aanvang van de aanpak om statushouders naar werk toe te leiden. De gemeente Oost Gelre plaatst statushouders direct bij een consulent die de eerste acht maanden de statushouders begeleidt. Deze vorm van begeleidi