Samenvatting

Dit afstudeeronderzoek vond plaats in opdracht van de Academie Mens en Arbeid teamleiding (AMA) van hogeschool Saxion te Deventer. De opleiding Toegepaste Psychologie (TP) valt onder de vleugels van de AMA. Al verscheidende jaren kent deze opleiding veel verloop en daarom is de AMA een grootschalig onderzoek gestart naar redenen van studievertraging en –uitval. Onderhavig onderzoek is een deelonderzoek naar de factor stress onder de opleidingen TP en HRM. Huidig onderzoek omvat de invloed van prestatiedruk op het algehele stressniveau van de voltijd tweedejaars TP-studenten te Deventer. Het onderzoek kent drie onderzoeksconstructen namelijk: stress, prestatiedruk en interventies omtrent stressvermindering. Het doel van het onderzoek was tweedelig. Enerzijds is getracht inzicht te verkrijgen in welke mate de studenten stress en prestatiedruk ervaren, anderzijds is getracht inzicht te verkrijgen in de relatie tussen prestatiedruk en stress en welke behoeften studenten hebben omtrent het verminderen van hun stress.
 
Prestatiedruk is de druk die iemand voelt om te moeten presteren veroorzaakt door de student zelf, de omgeving en de eisen van de onderwijsconstellatie. Volgens verscheidende onderzoeken is prestatiedruk een stressor en draagt het bij aan het ontstaan van psychische klachten bij studenten. Ook het RIVM waarschuwt in een rapport uitgebracht in 2018 dat de toenemende druk op jongeren een mogelijk gevaar is voor hun gezondheid. Onder studenten is de laatste jaren een toename te zien van depressies, angst- en stemmingsstoornissen, suïcidegedachten en burn-outs. Deze klachten kunnen onder andere herleid worden uit stress, mede veroorzaakt door de toenemende prestatiedruk.
 
In onderhavig onderzoek is een samengestelde vragenlijst ingezet zodat de studenten ook een eigen inbreng konden geven. De gebruikte vragenlijst is tijdens de werkcolleges schriftelijk uitgezet onder de gehele populatie. Hij bestaat uit 119 items die verdeeld zijn over tien constructen waarbij huidig onderzoek gebruik maakte van 52 items verdeeld over 3 constructen. De vragenlijst is deels gebaseerd op de Perceived Stress Scale (PSS) en de prestatiedrukvragenlijst van Dopmeijer (2017). De populatie bestaat uit tweedejaars voltijd TP-studenten van Saxion te Deventer en telt 158 studenten. Van de 158 benaderde studenten hebben er 99 studenten deelgenomen. Hiervan waren twee vragenlijst zo goed als niet ingevuld waardoor de vragenlijsten van 97 studenten aan de statistische analyses werden onderworpen.
 
Uit de onderzoeksresultaten komt naar voren dat de TP-studenten de maand oktober 2018 als stressvol  hebben ervaren en hier last van ondervonden waarbij de vrouwelijke studenten meer stress ervoeren  dan de mannelijke studenten. De studenten rapporteerden in mindere mate psychologische stress waarbij de vrouwelijke studenten meer psychologische stress rapporteerden dan de mannelijke studenten. De sekse verklaart voor 20% het verschil in de psychologische stress. Uit de resultaten blijkt ook dat prestatiedruk positief samenhangt met stress en dat prestatiedruk voor een derde bijdraagt aan de algehele stress die studenten hebben gerapporteerd. Tot slot geven de studenten aan behoefte te hebben aan verscheidende interventies binnen het curriculum om hun stress te kunnen verminderen.
 
Op basis van de resultaten wordt aanbevolen om het huidig curriculum aan te vullen door het thema ‘studentenwelzijn’ op te nemen. Het is hierin belangrijk dat psychische klachten onder studenten bespreekbaar worden gemaakt en dat er extra aandacht is voor de vrouwelijke studenten aangezien uit de onderzoeksresultaten blijkt dat zij meer stress rapporteren. In het kader van ondersteuning bieden aan de studenten wordt aangeraden om cursussen aan te reiken over zowel studiegerelateerde tegenslagen en/of vertraging als ontspanningstechnieken en het vergaren van ke