Samenvatting

In dit onderzoek is er antwoord gegeven op de vraag: “Welke ontwikkelingen zijn van toepassing op het proces Bouwbesluit toetsing en hoe kan NoaberKracht op het gebied van het proces Bouwbesluit toetsing, toekomst bestendig worden?”. Dit onderzoeksrapport heeft gekeken naar de verschillende interne- en externe ontwikkelingen die van toepassing zijn op de toekomst-bestendig maken van het toetsingsproces aan het Bouwbesluit. Vervolgens zijn hier een aantal scenario’s uitgekomen.
Dit onderzoek heeft als doel om het toetsingsproces aan het Bouwbesluit toekomstbestendig te maken. Door veranderingen in wet- en regelgeving vraagt  de toetsing aan het Bouwbesluit om veranderingen voor zowel de private sector als de overheden. Een van de belangrijkste ontwikkelingen die er momenteel gaande is, is de private kwaliteitsborging. Door deze wet verschuiven er wellicht taken en bevoegdheden van de gemeente naar de private sector. De preventieve toets, die de bouwspecialisten momenteel doen aan het Bouwbesluit, moet door deze nieuwe wet door de markt gedaan worden. Door middel van instrumenten en kwaliteitsborgers moet de kwaliteit geborgd worden. In de eerste fase gaat de preventieve toets aan het Bouwbesluit over de eerste gevolgklasse van aanvragen omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen (hierna: aanvragen)(zie bijlage 4 voor een gedetailleerde uitleg).
De instrumenten moeten aantonen dat een instrumentbeheerder voldoet aan het Bouwbesluit. Of een instrument correct is, moet een landelijke toelatingsorganisatie gaan bepalen. De gemeente moet alleen nog maar kijken of een aanvrager een juist instrument kiest en of er gekozen is voor een gekwalificeerde kwaliteitsborger (die ook gekeurd is door een toelatingsorganisatie). Deze toelatingsorganisatie gaat bedrijven controleren op het gebruik van de juiste instrumenten en de kwaliteitsborgers. Uiteindelijk moet een aanvrager een as-built dossier inleveren bij de gemeente die moet aantonen dat voldaan is aan het Bouwbesluit. Dit as-built dossier moet de gemeente controleren op volledigheid. Het is echter maar de vraag of deze wet er komt, en zo ja, in welke vorm? De minister S.A. Blok heeft in februari nog een brief gestuurd waarin hij aangeeft dat er nog twijfel is over de wet.
 
Vanuit deze ontwikkeling van de private kwaliteitsborging is het mogelijk inzichtelijk te maken wat de gevolgen zijn en wat NoaberKracht mogelijk kan doen. Als de wet private kwaliteitsborging er komt is het realistisch om te zeggen dat ongeveer 60% van alle aanvragen door de markt opgepakt moeten worden. De overige twee gevolgklassen blijven wel bij de gemeente in deze eerste fase. Mocht het zo zijn dat de wet private kwaliteitsborging er komt dan heeft de gemeente de keuze uit een aantal scenario’s dat het kan volgen.
-          Scenario 1. NoaberKracht kiest hier voor om zelf weinig te gaan doen. De nieuwe wet moet grotendeels vorm gegeven worden door de Rijksoverheid, dus het is ook haar taak om informatie te gaan verspreiden. De gemeente doet alleen waar zij toe bevoegd is.
-          Scenario 2. In dit scenario gaat NoaberKracht een zeer actieve rol innemen. Wanneer NoaberKracht beschikt over de informatie omtrent de wet private kwaliteitsborging, die de Rijksoverheid moet afgeven, gaat zij private partijen voorlichten en zoveel mogelijk helpen. Wanneer duidelijk wordt wat de mogelijkheden voor NoaberKracht zijn in de transitiefase (komende 2/3 jaar) kan zij er voor kiezen pilots te houden om private partijen te helpen voldoen aan de nieuwe bevoegdheden en taken.
-          Scenario 3. Tot slot is scenario 3 een middenweg tussen beide scenario’s. NoaberKracht gaat hierbij private partijen bij elkaar brengen en informeren over alle ontwikkelingen. Daarnaast helpt zij pr