Samenvatting

Nationale afspraken stellen dat in 2020 het afvalrecyclingpercentage 75% moet zijn met gemiddeld 100 kilogram restafval per inwoner per jaar. De Twentse gemeenten hebben samen hun eigen doelstelling opgesteld: zij willen in 2030 ‘afvalloos’ zijn. Omstreeks 2021 wil de gemeente overgaan op het inzamelbeleid ‘omgekeerd inzamelen’ om een nieuwe boost te geven aan het afvalscheidingspercentage en inwoners nog bewuster te maken van hun afvalgedrag. Inmiddels zijn er al een aantal gemeenten overgestapt op omgekeerd inzamelen. Oldenzaal wil van de ervaringen van deze gemeenten gebruik maken.
De hoofdonderzoeksvraag van dit onderzoek is: ‘Welke ervaringen hebben andere gemeenten inmiddels opgedaan met omgekeerd inzamelen en welke mogelijkheden, kansen en risico’s zijn er voor omgekeerd inzamelen in de gemeente Oldenzaal?’
Om de hoofdonderzoeksvraag te kunnen beantwoorden zijn de beleidsmedewerkers van de gemeenten Beuningen, Breda, Hengelo, Kampen en Winterswijk geïnterviewd. De mogelijkheden voor omgekeerd inzamelen die uit de interviews kwamen zijn omgezet in vormen die mogelijk zijn voor Oldenzaal. Ook zijn de kansen en risico’s geïnventariseerd. De uitkomsten van de interviews zijn besproken met een beleidsmedewerker van Twente Milieu.
Gemeenten hebben zowel positieve als negatieve ervaringen met omgekeerd inzamelen waar Oldenzaal haar voordeel mee kan doen. Het is voor Oldenzaal de beste optie om vast te houden aan ‘De basis’. Deze vorm van omgekeerd inzamelen is de originele vorm zoals ROVA deze heeft bedacht.
Omgekeerd inzamelen heeft vele voor de hand liggende voordelen zoals het verbreden van het afvalbewustzijn bij inwoners. Ook verbinden gemeenten minder direct voor de hand liggende punten als educatie aan omgekeerd inzamelen. Als de kansen gekoppeld worden aan gedragsverandering dan is de belangrijkste kans: alle veranderingen in de gemeente in één keer doorvoeren zodat inwoners maar één keer aan een nieuwe situatie hoeven te wennen.
De risico’s waar Oldenzaal in ieder geval mee te maken gaat krijgen zijn: ouderen en mensen met een beperking die hun restafval niet kunnen wegbrengen, toename van illegale dump en bijplaatsingen en weinig draagvlak onder inwoners.