Samenvatting

Vanaf 1 januari 2015 zijn gemeenten zelf verantwoordelijk voor de jeugdhulp. Dit is van invloed op de beroepenstructuur en de curricula binnen het middelbaar en hoger beroepsonderwijs (Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport, 2010). De bovenstaande veranderingen hebben ook gevolgen voor het muzisch-agogisch handelen binnen de hulpverlening. In het werkveld en in het HBO bestaat een verouderd beeld van muzisch-agogisch handelen. Hulpverleners zien muzisch-agogisch handelen niet als een methodiek die ze kunnen inzetten om cliënten te begeleiden of behandelen. Als gevolg van dit verouderde beeld is het ingewikkeld muzisch-agogisch handelen te integreren in het curriculum van de opleiding Social Work. Het doel van dit onderzoek is inventariseren op welke wijze de academie Mens en Maatschappij van Saxion en de School of Social Work van de Stenden Hogeschool Leeuwarden het muzisch-agogisch handelen kunnen vormgeven in het curriculum. Het doel hiervan is dat zowel Nederlandse als Duitse studenten dit in kennis, vaardigheden en houding beter kunnen toepassen in het werkveld, waarbij onder andere gekeken is naar de maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland en Duitsland. De hoofdvraag van dit onderzoek luidt: “Op welke manier dragen muzisch-agogische vakken, die studenten aan de opleiding Social Work volgen in het hoger onderwijs, volgens docenten en sociaal werkers bij aan de professionaliteit van sociaal werkers die werkzaam zijn in de jeugdzorg in Nederland en Duitsland?”  Uit de resultaten van het onderzoek is gebleken dat in de Duitse en Nederlandse literatuur veel verschillende begrippen gebruikt worden om muzisch-agogisch handelen te beschrijven. Daarnaast worden in de literatuur verschillende argumenten gebruikt om het inzetten van muzisch-agogisch handelen te onderbouwen. Gedurende de interviews met de Nederlandse en Duitse professionals is gebleken dat de meeste professionals niet bekend zijn met de begrippen die beschreven staan in de Duitse en Nederlandse literatuur. Ze gebruiken deze begrippen niet tijdens het werken. De meeste professionals benoemen de interventies die zij uitvoeren om aan te geven dat zij muzisch-agogisch werken. Concluderend kan men vaststellen dat er zowel in Nederland als in Duitsland verschillende begrippen of helemaal geen begrippen gebruikt worden om muzisch-agogisch handelen te beschrijven. Hierdoor ontstaat geen eenduidigheid en geen methodisch handelen. Ook is tijdens de interviews gebleken dat vooral professionals zich niet bewust zijn van het eigen muzische handelen. Hierdoor kunnen zij het niet methodisch inzetten in het contact met cliënten. Een aantal professionals benoemt dat muzisch-agogisch handelen geïntegreerd is in de houding van professionals. Andere professionals zeggen dat muzisch-agogisch handelen per toeval plaatsvindt, omdat het geen onderdeel is van de werkwijze of methodiek die de instelling gebruikt. De meeste professionals benoemen dat zij in de beroepspraktijk hebben geleerd hoe zij muzisch-agogisch handelen in kunnen zetten in het contact met cliënten. Muzische vakken die professionals op hogescholen gevolgd hebben dragen volgens professionals niet, of in mindere mate bij aan de professionaliteit. Professionals kunnen zich niet meer goed herinneren welke muzische vakken zij gevolgd hebben of wat zij geleerd hebben tijdens deze vakken.