Samenvatting

In dit verantwoordingsdocument is een literatuuronderzoek gedaan en een 3D-kaart gemaakt. Uit het literatuuronderzoek is gebleken dat in de gemeente Groningen meerdere landschappelijke eenheden voorkomen. De meest prominent aanwezige landschapsvorm is de Hondsrug. De Hondsrug is onderdeel van een megaflute en is ontstaan in het Saalien.
De prehistorische bewoners hebben hun locatie voor bewoning aan de hand van de verschillende landschapsvormen uitgekozen. Hoger gelegen gebieden, met in de nabije omgeving water, had vaak de voorkeur. De bewoning vond niet plaats boven op de hoger gelegen gebieden, in dit geval de Hondsrug en de dekzandruggen, maar op de overgang van het hoger gelegen gebied naar het water.
Hieruit kan geconcludeerd worden dat de Hondsrug en de hogere dekzandruggen aantrekkelijke locaties waren om te wonen. Een vereiste was de nabijheid van water. Daarnaast kunnen bij de pingoruïnes vondsten gedaan worden uit de Prehistorie. Het is echter niet bewezen dat de hogere ringwal de voorkeur had voor bewoning.
In dit verantwoordingsdocument is het hoofddoel om een 3D-kaart van de top van het Pleistoceen te maken op basis van archeologische boringen. Een tweede doel was dat de kaart de gemeente ondersteunt bij het beoordelen van vergunningsaanvragen. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Groningen, Stadsontwikkeling, Vakgroep Erfgoed, Afdeling Archeologie.
Om de kaart te maken worden de gegevens uit verschillende archeologische rapporten gebruikt. Hieruit valt te herleiden hoe diep het pleistocene ondergrond zich onder het maaiveld bevindt. Deze gegevens worden overgezet naar een Microsoft Excel bestand. Er wordt gebruik gemaakt van Microsoft Excel, omdat vanuit dit programma de gegevens via FME (Feature Manipulation Engine) in ArcGIS geladen kunnen worden. Na dit proces zijn de Excel gegevens omgezet in 3D-punten in ArcGIS.
Nadat de archeologische boringen in ArcGIS waren gezet, bleek dat er grote gaten in de verspreiding zaten. Hierdoor zou een model tot stand komen die niet aan de kwaliteitseisen zou voldoen van de gemeente, maar ook niet voor een afstudeeronderzoek. Om deze ‘gaten’ op te vullen zijn geologische boringen uit Dinoloket toegevoegd.
Na deze ‘gaten’ opgevuld te hebben, kan geconcludeerd worden dat er een 3D-model is ontstaan die de top van het pleistoceen in beeld brengt. Daarnaast kan geconcludeerd worden dat de kaart de gemeente kan ondersteunen bij het beoordelen van vergunningsaanvragen.
Naast het maken van de 3D-toppleistoceenkaart, is een literatuuronderzoek uitgevoerd. Het doel van dit onderzoek was om te analyseren welke pleistocene landschapsvormen in het onderzoeksgebied voorkomen en op welke manier ze interessant waren voor prehistorische bewoning. De hoofdvraag in dit onderzoek was “Welke landschappelijke eenheden in de pleistocene ondergrond van de gemeente Groningen boden in het verleden aantrekkelijke vestigingslocaties voor de jager-verzamelaars?”