Samenvatting

Lozen op het oppervlaktewater en de wortelstok van de lisdodde als veevoer, dat is wat een kaasfabriek in het noorden van Nederland wil. Dit onderzoek levert een bijdrage aan het grotere onderzoek of deze wensen haalbaar zijn. In het effluentwater zit een te hoog stikstofgehalte, waardoor de kaasfabriek dit water niet op het oppervlaktewater mag lozen. Het effluentwater van de kaasfabriek wordt nu eerst micro-gefiltreerd, vervolgens gaat het door een Reverse Osmose filter (RO filter) en het wordt daarna op het riool geloosd. Een aquaponics systeem zou wellicht de uitkomst bieden voor de verwijdering van stikstof. De kaasfabriek zou deze dan, in de genoemde volgorde, na het RO filter willen plaatsen. Naast dat dit onderzoek voor de kaasfabriek relevant is, is dit onderzoek een pilot voor een groter onderzoek dat lectoraten van het Van Hall Larenstein gaan uitvoeren. In dit onderzoek is gekeken of het mogelijk is om stikstofrijk water door middel van de lisdodde en gele lis in het aquaponics systeem te zuiveren. Dit was het eerste doel van het onderzoek. Qua tijd en geld is het niet haalbaar om gebruik te maken van het effluentwater, maar van leidingwater dat verrijkt is met stikstof. Beide planten, lisdodde en gele lis, brengen voordelen met zich mee. De lisdodde is niet alleen ingezet voor de verwijdering van stikstof, maar van de lisdodde is ook het eiwitgehalte van de wortelstok bepaald. Het eiwitgehalte speelt een belangrijke rol in de keuze om de wortelstokken in te zetten als krachtvoer. Dit heeft te maken met het tweede doel: onderzoeken wat de stikstofverwijdering doet met het eiwitgehalte in de wortelstokken van de lisdodde. De hoofdvraag komt voort uit beide doelen en luidt als volgt: ‘Is het mogelijk om stikstofrijk water te zuiveren met behulp van de lisdodde en gele lis in het aquaponics systeem en hoeveel eiwitten zitten door de zuivering in de wortelstokken van de lisdodde?’