Samenvatting

De migratieroutes van diadrome vissen zijn hedendaags verstoord bij zoet-zout overgangen, de migratieroutes worden verstoord door kunstmatige barrières zoals zeedijken en gemalen. Voorbeelden van diadrome vissoorten zijn de paling en de driedoornige stekelbaars, deze soorten hebben vrije migratieroutes tussen zout- en zoetwater nodig om hun levenscyclus te volbrengen. De driedoornige stekelbaars komt vanuit zee om te paaien in het (zoete) binnenwater. De paling wordt geboren in de Sargassozee, en gaat richting binnenwater om hier op te groeien. Een ander ecologisch belang van vrije migratieroutes is dat de genoemde vissoorten als voedselbron dienen voor verschillende vogelsoorten.Om langs de randen van de Waddenzee vissen een vrije doorgang te bieden zijn de vier noordelijke waterschappen een samenwerkingsproject gestart. Dit project wordt ‘Ruim baan voor vissen’ genoemd. Samen hebben de vier waterschappen in kaart gebracht waar de vismigratieknelpunten in hun gebieden liggen. Door te zorgen dat eerst de belangrijkste knelpunten worden opgelost door maatregelen te treffen zoals een vispassage, is het doel de vissen weer vrije migratiemogelijkheden te bieden. Twee van deze migratieknelpunten zijn de gemalen bij Roptazijl en Zwarte Haan. Beide gemalen liggen aan de waddenkust van Friesland. Het gemaal van Roptazijl is in 2001 voorzien van een vispasssage zodat de vissen landinwaarts een vrije migratiedoorgang zouden moeten hebben. Bij Zwarte Haan is er een projectplan opgesteld om er voor te zorgen dat in de nabije toekomst een visvriendelijke doorgang aanwezig is.Het doel van dit onderzoek is om door middel van een monitoringsonderzoek een inventarisatie te maken van de verschillende soorten en de hoeveelheden aan vissen bij de genoemde locaties. Verder wordt de efficiëntie van de vispassage bij Roptazijl bepaald waarmee advies kan worden gegeven over het gebruik en inrichten van (toekomstige) vispassages. Tijdens het onderzoek zijn de hoofdsoorten de glasaal en de driedoornige stekelbaars.