Samenvatting

Kinder-participatie. Het lijkt een begrip dat binnen de jeugdzorg geïntegreerd is en ten alle tijden door professionals gewaarborgd wordt. Echter, het blijkt, mede door onderzoek naar de dood van een achtjarig meisje, dat kinderen nog lang niet altijd voldoende worden gehoord en gezien. Daarop werden dan ook kritische Kamervragen gesteld, waarna ook de Raad voor de Kinderbescherming in Noord-Nederland het van belang vond te onderzoeken in hoeverre kinderen worden betrokken bij de besluitvorming en tijdens het adviesgesprek, wat leidde tot dit onderzoek.

Het doel van het onderzoek is om te achterhalen in hoeverre de Raad voor de Kinderbescherming in Noord-Nederland kinderen in de leeftijd van vier tot en met twaalf jaar betrekt bij de besluitvorming en het adviesgesprek. Betrekken betekent in dit onderzoek dat de kinderen daadwerkelijk aan tafel zaten en de adviezen persoonlijk met hen zijn besproken.

Om antwoord te kunnen geven op deze vraag is zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek uitgevoerd. Er zijn rapporten geanalyseerd, er is een online enquête afgenomen, er zijn verschillende interviews gehouden met medewerkers en er is wetenschappelijke literatuur bestudeerd.

Uit de resultaten blijkt dat volgens het Internationaal Verdrag Inzake de Rechten van het Kind (IVRK) kinderen vanaf jonge leeftijd al betrokken dienen te worden bij besluitvorming en adviesgesprekken. Dit beamen kinderen zelf ook, door te veronderstellen dat betrokkenheid bij besluitvorming en advies hun een gevoel van ‘zelfvertrouwen’ geeft. Toch blijkt ook uit de resultaten dat professionals de overtuiging dragen dat indringende adviezen te belastend zijn voor kinderen en dat dit door het huidige beleid van De Raad voor de Kinderbescherming niet volledig wordt bereikt. Daarnaast blijkt dat alleen al binnen de medewerkers van Noord-Nederland verschillen bestaan ten aanzien van de vraag vanaf welke leeftijd kinderen betrokken kunnen worden bij het adviesgesprek. Tot slot werd duidelijk dat Noord-Nederland niet alleen staat in zijn onrust rondom de participatie van kinderen bij besluitvorming en advies. Ook landelijk wordt bij de Raad voor de Kinderbescherming nagedacht over een ommezwaai in het regime, zodat participatie van kinderen te allen tijde wordt gewaarborgd.

Op basis hiervan wordt dan ook aanbevolen aan de Raad voor de Kinderbescherming in Noord-Nederland de kloof tussen de visie van kinderen en die van professionals te verkleinen door gebruik te maken van de ervaringen van kinderen die te maken hebben gehad met de jeugdzorg. Bijvoorbeeld aan de hand van een jongerenraad. Ook wordt aanbevolen toevoegingen te doen aan het huidige beleid zodat dit meer in één lijn komt te staan met de uitgangspunten van het IVRK.