Samenvatting

In de afgelopen jaren heeft een groot aantal leraren met steun van de Lerarenbeurs een masteropleiding gevolgd. De masteropleiding Special Educational Needs (SEN-master1) is daarbij de meest gekozen opleiding. Vooronderstelling bij deze en andere masteropleidingen is dat ze leraren beter toerusten op de complexe onderwijspraktijk en hen handvatten geven om bij te dragen aan schoolontwikkeling. Dat heeft de vraag opgeroepen in hoeverre masteropleidingen daadwerkelijk leiden tot effecten op leraren en scholen. In dit artikel presenteren we de resultaten die tot nu toe gevonden zijn in het onderzoek dat tussen 2013 en 2017 in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) wordt uitgevoerd onder leraren die een masteropleiding volgen. De uitkomsten van de effectevaluatie laten zien dat er enerzijds een duidelijke verbetering van de vakinhoudelijke kennis is, een effect dat ook overeind lijkt te blijven nadat leraren hun masteropleiding hebben afgerond. Anderzijds is er minder tevredenheid met de ondersteuning vanuit school in de vorm van beschikbaar gemaakte (werk)tijd voor het kunnen volgen van de masteropleiding. Mogelijk neemt de masteropleiding voor de betrokken leraren (veel) meer tijd in beslag dan de scholen kunnen en willen faciliteren, of neemt de behoefte aan ondersteuning bij leraren gedurende de masteropleiding toe of neemt de daadwerkelijke ondersteuning door scholen af. Per type masteropleiding zijn daarnaast specifieke effecten gevonden, die worden beïnvloed door de manier waarop de opleiding en de schoolpraktijk met elkaar zijn verbonden. Daarbij gaat het om het type onderwijssector, het schoolbeleid, het aantal collega’s met een masteropleiding, de houding van de leidinggevende, de schoolstructuur en de beschikbare tijd die leraren hebben voor het in praktijk brengen van de opgedane kennis. Hiermee levert het onderzoek indicaties voor factoren die de impact van masteropleidingen versterken of belemmeren. Het is van belang dat schoolleiders en leraren die een masteropleiding volgen, rekening houden met deze factoren.