Samenvatting

Doelstelling Het huidige westerse voedingspatroon bevat veel dierlijke eiwitten. Dit heeft echter een ongunstig effect op het milieu: het zorgt voor meer waterverbruik, grondgebruik en een hogere broeikasgasemissie. Een shift naar meer plantaardige voeding is nodig met het oog op de toekomst. Er is weinig onderzoek gedaan naar het effect van een plantaardig dieet op de gezondheid van ouderen van 55 jaar en ouder. Hierdoor is de vraag van dit systematische literatuuronderzoek “Wat is het effect van een meer plantaardig voedingspatroon ten opzichte van een meer dierlijk voedingspatroon op de cardio-metabole gezondheid bij ouderen (55+)?" Methode Tijdens het uitvoeren van dit systematische literatuuronderzoek is het stappenplan van de Nordic Council of Ministers gebruikt. In de databanken PubMed en ScienceDirect is gezocht naar Engelstalige randomized controlled trials (RCT’s) met een minimale interventieduur van 4 weken die het effect van een meer plantaardig dieet onderzoeken in vergelijking tot een meer dierlijk dieet op cardio-metabole risicofactoren (C-reactive protein (CRP), middelomtrek, glucoseregulatie, bloeddruk en lipidenprofiel) bij 55-plussers. Resultaten Van de 194 gevonden publicaties werden 29 studies geïncludeerd in deze review. Voor de uitkomstmaten CRP, middelomtrek en HbA1c zijn voldoende studies gevonden die laten zien dat een (meer) plantaardig dieet een mogelijk gunstig effect kan hebben bij 55-plussers t.o.v. een meer dierlijk dieet. Drie van de twaalf studies vonden een significant grotere afname van CRP-waarden bij een (meer) plantaardig dieet t.o.v. een (meer) dierlijk dieet, vijf van de twaalf studies van de middelomtrek en vier van de tien studies van HbA1c-waarden. Voor de bloeddruk, het lipidenprofiel en de overige uitkomstmaten van de glucoseregulatie waren er onvoldoende studies gevonden die een significant verschil aantoonden tussen een meer plantaardig-en een meer dierlijk voedingspatroon. Conclusie Een (meer) plantaardig dieet kan een mogelijk gunstig effect hebben op de CRP-waarden, middelomtrek en HbA1c-waarden bij 55-plussers t.o.v. een meer dierlijk dieet. Een (meer) plantaardig dieet heeft in vergelijking tot een (meer) dierlijk dieet waarschijnlijk geen effect op de nuchtere glucosewaarden, -insulinewaarden, HOMA-IR, bloeddruk, totaal- en LDLcholesterolwaarden bij 55-plussers. Het effect van een (meer) plantaardig dieet t.o.v. een (meer) dierlijk dieet op het triglyceridengehalte en HDL-cholesterolgehalte van 55-plussers is niet eenduidig.