Samenvatting

In dit onderzoek is duidelijk geworden dat de sportbonden en sportverenigingen te maken hebben met maatschappelijke ontwikkelingen, zoals individualisering, commercialisering en vitalisering. Het aantal leden bij de georganiseerde sport daalt en er is sprake van een inkomstendaling bij de sportbonden. Dit heeft tot het idee geleid dat er een 'Transitie in de Sport' moet komen. De huidige beweging ‘Transitie in de Sport’ lijkt de autonomie van sportbonden ten opzichte van verenigingen alleen nog maar te vergroten. Onderdeel hiervan is dat van sportbonden wordt verwacht dat ze veranderen in ondernemende organisaties. Enerzijds moeten ze al het goede binnen de georganiseerde sport behouden en bewaken. Anderzijds wordt vernieuwing en innovatie gevraagd en wordt er van sportbonden verwacht dat ze hun ‘relatief autonoom’ opererende lidverenigingen hierin meenemen (NOC*NSF, 2016a). Gezien de historisch gegroeide wederzijdse afhankelijkheidsrelatie roept dit de vraag op hoe de onderlinge relatie en samenwerking tussen sportbonden en verenigingen momenteel is. Om de huidige onderlinge relatie en samenwerking tussen het Watersportverbond, de verenigingen en zeilscholen te meten is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: “Hoe kan het Watersportverbond het aantal deelnemers bij de proeflessen of kennismakingsactiviteiten bij verenigingen en zeilscholen laten stijgen?” De nadruk in dit onderzoek ligt vooral op ledenbinding via het jeugdprogramma Optimist on Tour. De huidige samenwerking tussen het Watersportverbond, de watersportverenigingen en zeilscholen is niet voldoende. De watersportverenigingen en zeilscholen spelen slechts een geringe rol spelen in de samenwerking met het jeugdprogramma of in de samenwerking over het algemeen. Sinds 2014 is het Watersportverbond bezig met een nieuwe opzet om kinderen kennis te laten maken met de watersport. Het doel is om de aantrekkelijkheid van de watersport te vergroten voor de jeugd. Door middel van elf semigestructureerde interviews met de verenigingen, zeilscholen en andere sportbonden is inzicht verkregen in de betekenis die medewerkers of bestuurders geven aan de onderlinge relatie en samenwerking. Voorafgaan aan de interviews heeft de onderzoeker informatie over de verenigingen, zeilscholen en sportbonden bestudeerd. De verenigingen en zeilscholen geven aan dat een sterk bestuur en een persoonlijke aanpak belangrijk is. Volgens sportbonden moeten verenigingen ondersteund worden door een verenigingsondersteuner. Op deze manier is persoonlijk contact mogelijk. De literatuur geeft ook aan dat sterke verenigingsbesturen leiden tot meer sportparticipatie. De verenigingen en zeilscholen zijn over het algemeen tevreden over de communicatie vanuit het Watersportverbond. Tijdens de coronaperiode zijn ze erg tevreden over de informatie en de hoeveelheid daarvan die naar hun wordt gecommuniceerd. Ze geven wel aan dat dit niet altijd zo is en dat deze manier van communicatie wenselijk is in het algemeen. De verenigingen en zeilscholen die geïnterviewd zijn hebben bijna allemaal hun eigen community. In zijn simpelste omschrijving is een community een groep mensen met een gezamenlijk doel, belang of interesse. Het is blijkbaar belangrijk om met meerdere mensen in een community te zitten en samen hetzelfde idee of doel na te streven (Terpstra, F 2010). Dit wordt als succesfactor gezien en het Watersportverbond erkent deze succesfactor. Andere sportbonden geven ook aan dat een community bijdraagt aan het succes van verenigingen als het gaat om het werven en het behouden van leden. De watersportverenigingen en zeilscholen verwachten van het Watersportverbond dat zij zorgt voor stimulering en het zichtbaar maken van de watersport. Van de KNHB kan geleerd worden dat deze exposure voor de sport, in combinatie met goed beleid, nieuwe leden op kan leveren. Uit de literatuur blijkt dat gebruik gemaakt kan worden gemaakt van de voorbeeldfunctie van topsport om leden te werven. Uit onderzoek komt naar voren dat side events bij topsportevenementen kunnen bijdragen aan het creëren van maatschappelijke spin-off zoals het verhogen van de sportparticipatie.