Samenvatting

De veiligheid van een stad is van groot belang voor haar inwoners en bezoekers (Völkel, Kühne & Straßberger, 2018). Ondanks dat steden veel maatregelen nemen om de veiligheid te waarborgen zoals meer straatverlichting (Pease, 1998), het stimuleren van sociale cohesie en het aanpakken van verloederde gebieden blijft de subjectieve beleving van veiligheid een belangrijk aandachtspunt (Kuo & Sullivan, 2001).Inwoners en bezoekers kunnen zich onveilig voelen, ook als er op het eerste oog weinig objectieve redenen zijn om dit te bevestigen. Dit gevoel van onveiligheid kan leiden tot vermijdingsgedrag, wat weer kan leiden tot een vermindering van de sociale cohesie en een verslechtering van de leefbaarheid in een stad. Het is daarom belangrijk om te onderzoeken welke fysieke factoren bijdragen aan de beleving van veiligheid om zo de leefbaarheid van een stad te vergroten (Kuo & Sullivan, 2001; Perkins & Taylor, 1996; Bowers & Hirschfield, 2001).Deze literatuurstudie richt zich op het verkennen van de fysieke factoren die van invloed zijn op de beleefde veiligheid. Dit onderzoek zal in het teken staan van het analyseren en samenvoegen van verschillende wetenschappelijke bronnen met betrekking tot beleefde veiligheid. Specifiek wordt hierbij gekeken naar de stad Utrecht en de manieren waarop de fysieke omgeving kan bijdragen aan het vergroten van de veiligheidsbeleving. De hoofdvraag luidt als volgt: ‘In hoeverre zijn fysieke factoren belangrijk voor het verbeteren van de beleefde veiligheid in een stad?’Om inzicht te krijgen in welke fysieke factoren van invloed zijn op de beleef veiligheid, zal er een literatuurstudie worden uitgevoerd. Hierbij zullen verschillende wetenschappelijke artikelen, rapporten en beleidsdocumenten worden geraadpleegd die betrekking hebben op dit onderwerp. Dit zal gebeuren doormiddel van een kwalitatief onderzoek.Om een beter begrip te krijgen van deze factoren, kunnen ze worden verdeeld in twee categorieën: statische factoren en dynamische factoren. Statische factoren, zoals parken en pleinen, verlichting, zichtlijnen, bebouwingsdichtheid, natuurlijke elementen en fysieke barrières, kunnen bijdragen aan het gevoel van veiligheid in een bepaalde omgeving. Deze factoren bieden een basisniveau van veiligheid en creëren een perceptie van controle en bescherming. Aan de andere kant zijn dynamische factoren, zoals toegankelijkheid, onderhoud/netheid en de aanwezigheid van politie op straat, van invloed op hoe veilig mensen zich voelen.Al met al laat de literatuurstudie zien dat fysieke factoren een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van de beleefde veiligheid in een stad. Door het optimaliseren van zowel de statische als dynamische factoren, kunnen steden de veiligheidsbeleving van bewoners vergroten. Het is echter van groot belang om een balans te vinden tussen de positieve en negatieve effecten die komen kijken bij het implementeren van fysieke factoren in de openbare ruimte.